Hàn Quốc - giữ gìn văn hóa truyền thống với Khổng giáo làm rường cột

Giữ gìn văn hóa truyền thống với Khổng giáo làm rường cột

Tinh thần cầu thị của người Hàn như ở trên thực ra chính là có nguồn gốc từ truyền thống Nho giáo hiếu học. Chính sự hiếu học của người dân cùng với ý thức đầu tư phát triển giáo dục của chính phủ Hàn quốc trong nhiều năm đã tạo ra lực lượng lao động chất lượng, góp phần tạo nên kỳ tích sông Hán.

>> Tinh thần kỷ luật, có trách nhiệm và coi trọng hình ảnh nên học tập

>> Người Hàn Quốc - một dân tộc cầu thị nên học tập

Trong thời kỳ bùng nổ phát triển kinh tế dưới sự cầm quyền của Tổng thống Park Chung Hee, sau khi thực hành nhiều cải tiến mạnh tay để hiện đại hóa, ông không tìm ra được một học thuyết chính trị nào phù hợp mà nhận ra rằng không thể không sử dụng những yếu tố tích cực của Nho giáo, trong đó, Trung (trung thành) và Hiếu (hiếu thảo) là giá trị quan xuyên suốt nhiều thế kỷ ở Hàn Quốc. Giống với những nhà lập quốc của một số cường quốc châu Á khác như Tưởng Giới Thạch của Đài Loan, Lý Quang Diệu của Singapore – Park Chung Hee cũng nhận ra có những giá trị của Nho giáo là rất đúng đắn và thích hợp trong khi chèo lái đất nước qua khó khăn trên con đường tạo lập xã hội hiện đại.

Khác với tư tưởng phương Tây tôn trọng tự do cá nhân, tư tưởng Nho giáo luôn xem xét cá nhân con người trong tổng hòa của các mối quan hệ giữa cá nhân với nhau, giữa cá nhân với gia đình và xã hội.

Con cái phải hiếu thuận với cha mẹ, với tổ tiên và vì thế đối với người Hàn Quốc, gia đình có ý nghĩa đặc biệt và là giá trị không thể thay thế trong tâm thức của họ. Mô hình đại gia đình là rất phổ biến, thậm chí dù ở xa nhưng con cái vẫn luôn hướng về gia đình. Các gia đình vẫn họp mặt thường xuyên, đặc biệt là trong những dịp lễ hội lớn hàng năm như Chusok (lễ Trung thu), hay trong những sự kiện gia đình như lễ cưới và lễ thôi nôi. Đặc biệt, ở Hàn Quốc các giá trị gia đình còn giúp hình thành nền tảng của những công ty thành công và đóng góp quan trọng vào sự phát triển của đất nước – các Chaebol.

Chữ Hiếu sẽ không trọn vẹn

Chữ Hiếu sẽ không trọn vẹn nếu không có Trung, dốc lòng trung quân ái quốc, nên người Hàn Quốc có tinh thần dân tộc rất cao. Đó chính là tiền đề để tập hợp sức mạnh tổng thể của cả dân tộc trong cuộc chiến thoát nghèo của họ.

Một nét truyền thống rất đặc biệt khác trong văn hóa của người Hàn Quốc có nguồn gốc từ tư tưởng Nho giáo: “Trưởng ấu hữu tự” – nghĩa là lớn nhỏ nên biết thứ tự. Ngay trong ngôn ngữ, tiếng Hàn cũng có những mức độ trang trọng cho tới thân mật khác nhau. Điều này có nghĩa là sự giàu có không hề nâng cao địa vị của một người. Nếu ở một số nơi, tiền bạc thường được coi là chỉ số quan trọng, thậm chí duy nhất của sự thành công, thì tại Hàn Quốc điều này không hẳn như vậy. Quan hệ “tiền bối”, “hậu bối” chính là điển hình văn hóa Khổng giáo.

Trong một ngành nghề, lĩnh vực hoặc một cộng đồng nào đó, người tiền bối sẽ nhận được sự kính trọng của tất cả các hậu bối dù có thể anh ấy không quá giàu có hay thành đạt. Trong tất cả các lễ trao giải âm nhạc của Hàn Quốc ngày nay, bạn sẽ thấy trước khi bước lên sân khấu nhận hay trao giải, các ngôi sao hạng A cũng đều cúi rạp người chào các đồng nghiệp tiền bối không mấy nổi danh của mình.

Chính điều này đã góp phần tăng cường tính kỷ luật của dân tộc Hàn Quốc, và sự phân biệt cấp bậc nghe có vẻ phiền hà này đã cho thấy nó không hề ngăn cản được đất nước Kim chi trở thành nền kinh tế năng động của thế giới.

Nhìn rộng ra, chính là vì luôn nhận thức được ai có vị trí của người đó và tuân thủ đúng chức phận của mình, mà tại xã hội Hàn Quốc, mỗi người đều được cố gắng làm tốt nhất vai trò của mình. Học sinh thì phải học hành thật chăm chỉ, người sản xuất thì phải sản xuất cho tốt, người nông dân thì phải làm ra nông phẩm sạch, và người tiêu dùng thì phải mua đồ nội địa.